Minder erfbelasting bij vruchtgebruik woning

In het verleden konden ouders door middel van een vruchtgebruikconstructie op een voordelige manier hun huis bij leven alvast overdragen aan hun kinderen. Sinds 2010 is dit voordeel ten einde, maar voor de overdracht van een woning van vóór 2010 is er wel een overgangsregeling ingesteld. In dat geval hoeft namelijk de waardestijging tussen het moment van overdracht van de woning en 1 januari 2010 niet te worden meegenomen in de heffing van de erfbelasting.

Vruchtgebruikconstructie
Door de vruchtgebruikconstructie kon in het verleden belasting worden bespaard. Ouders droegen hun woning alvast over aan de kinderen, maar bleven wel tot hun overlijden zelf in de woning wonen. Kinderen hoefden zo niet af te rekenen over de waardestijging van de woning vanaf het moment van overdracht tot aan het overlijden van (een van) de ouders. Vanaf 2010 moet er echter wel worden afgerekend over de gehele waardestijging tot overlijden.

Overgangsregeling
Speciaal voor de woning die is overgedragen vóór 2010 is er een overgangsregeling vruchtgebruik woningen. Door deze overgangsregeling hoeft de waardestijging van de woning tussen het moment van overdracht en 1 januari 2010 niet te worden meegenomen in de heffing van erfbelasting. De woningwaarde wordt wel vermeerderd met de waardestijging vanaf 1 januari 2010 tot aan de overlijdensdatum van de ouder.

Voorbeeld
Stel een vader draagt zijn woning in 2004 over aan zijn kind onder voorbehoud van vruchtgebruik. Op dat moment bedraagt de waarde in het economische verkeer van de volle eigendom van de woning € 125.000. Op 1 januari 2010 is de WOZ-waarde € 160.000. Wanneer de vader overlijdt in 2013 is de WOZ-waarde van de woning € 170.000. Door de overgangsregeling wordt de woning voor de erfbelasting in aanmerking genomen voor € 135.000 (€ 125.000 waarde bij overdracht + € 10.000 waardestijging vanaf 1 januari 2010). Buiten aanmerking blijft de waardestijging van 2004 tot 2010 van € 35.000 (€ 160.000 - € 125.000).

Tip: De overgangsregeling geldt ook als het vruchtgebruik inmiddels is omgezet in huur.

Keuzevrijheid
Bent u in het verleden een dergelijke vruchtgebruikconstructie met uw ouders aangegaan, dan bent u niet verplicht gebruik te maken van de overgangsregeling. U mag hiervoor kiezen. De overgangsregeling geldt overigens ook als de aangifte erfbelasting over 2010, 2011, 2012 of 2013 al is ingeleverd. Heeft u de overgangsregeling niet toegepast, maar levert dit u wel een belastingbesparing op, dan kunt u hiervoor alsnog een verzoek indienen bij de Belastingdienst.