Het Nederlandse midden- en kleinbedrijf ziet 2018, economisch gezien, rooskleurig in. De verwachting is dat de omzet en de winst volgend jaar verder zullen aantrekken.
De financiële gezondheid bleek in 2016 al over de volle breedte verbeterd. De gunstige economische vooruitzichten en sterke financiële basis maken dat het mkb het komende jaar meer wil investeren in groei. Ten opzichte van vorig jaar is de behoefte aan financiering toegenomen, toegang hiertoe lijkt echter voor met name micro-ondernemingen (1-10 fte) een probleem. Voor 2018 zijn het tekort aan kwalitatief personeel, de druk van overheidsmaatregelen en ontwikkelingen in de markt uitdagingen voor het mkb. De financiële situatie wordt eveneens vaker genoemd als een belangrijke bedreiging. Detailhandel en automotive noemen dit zelfs een van de belangrijkste voor het komend jaar. Dit blijkt uit het nieuwe SRA-rapport ‘2018 in Zicht, de verwachtingen van Nederlandse ondernemingen’.
Het mkb is voor wat betreft de ontwikkeling van de omzet en de winst erg positief voor het komende jaar. Ondernemers gaan uit van een gemiddelde omzetgroei van 10% en een winststijging van 9%. De omzet neemt naar verwachting vooral toe in de branches logistiek, automotive en medische zorg. De winstprognose is in de logistieke sector, de industrie en de detailhandel opvallend sterk. Verder blijkt dat bedrijven met meer dan 100 fte op een veel sterkere omzetgroei rekenen dan kleinere bedrijven. De winstprognose blijft hierbij achter, mede omdat deze grote bedrijven relatief veel willen investeren en omdat de personeelskosten in deze categorie waarschijnlijk sterker dan gemiddeld zullen stijgen.
De financiële positie van het mkb is per saldo verder aangetrokken. Uit de analyse van SRA-BiZ blijkt dat het deel van de ondernemers dat aan alle financiële verplichtingen kan voldoen, is gestegen van 75,7% in 2015 naar 78,7% in 2016. Daarnaast is het aantal bedrijven dat op korte termijn in de financiële problemen kan komen behoorlijk gedaald, van 15,6% in 2015 naar 7,4% in 2016. In lijn met de verbeterde kredietwaardigheid is het investeringssaldo voor het mkb in 2016 gestegen. De investeringen zullen per saldo naar verwachting met 5,4% toenemen. In de industrie en de logistiek is de investeringsbereidheid het grootst.
Met de investeringsbereidheid neemt ook de behoefte aan financiering in het mkb toe (+3,5%). Deze behoefte is het sterkst in de automotive (11%) en de logistiek (9,6%). Dit lijkt echter voor een steeds grotere groep ondernemers een belangrijke potentiële rem op de groei. In detailhandel noemt ruim 35% financiering als een van de belangrijkste bedreigingen voor het komend jaar. In de automotive geldt dit zelfs voor ruim 45%. Paul Dinkgreve, bestuursvoorzitter van SRA: “Dit hangt samen met de moeizame toegang die het mkb heeft tot krediet, in het bijzonder voor micro-ondernemingen (1-10 fte). Uit een recente inventarisatie onder SRA-leden blijkt dat vooral banken weinig genegen zijn om microbedrijven van krediet te voorzien. Omdat deze groep 94% van het mkb vertegenwoordigt, kan dit een sterk remmende werking op de totale groei hebben. Ondernemers kunnen zich wapenen met een betere kwaliteit in de kredietaanvraag. De accountant kan hen hierbij als geen ander ondersteunen.”
Behalve financiering zien ondernemers het tekort aan vakkundig personeel als een sterke bedreiging voor 2018. Op brancheniveau voorzien vooral de bouwsector (66%), de logistiek (53%) en industrie (52%) personele problemen. Met name de horeca en medische zorg noemen ook overheidsmaatregelen als een belangrijke belemmering.
Ondernemers zien voor het komende jaar vooral kansen in efficiënter werken. Bijna 44% noemt dit als een belangrijke mogelijkheid. In de logistiek en de medische zorg is dit zelfs meer dan de helft. Tot slot verwachten ondernemers veel van samenwerken en netwerken (34%). In de bouw, de horeca en medische zorg is men hier het meest positief over.